W przypadku wytoczenia sprawy sądowej przeciwko bankowi w oparciu o umowę kredytu waloryzowanego kursem CHF istnieje możliwość unieważnienia umowy lub tzw. „odfrankowienia” umowy, które oznacza unieważnienie poszczególnych klauzul abuzywnych z umowy, a nie całej umowy. W jakich przypadkach możliwe jest „odfrankowienie” umowy?
Odfrankowienie kredytu – klauzule abuzywne
Zgodnie z art. 3851 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego klauzule abuzywne to postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie, które kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Takie postanowienia umowne nie wiążą konsumenta, a strony są związane umową w pozostałym zakresie.
Odfrankowienie kredytu – sprawa Dziubak
W dniu 3 października 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał korzystną opinię w sprawie kredytu państwa Dziubaków, w której uznano, że w zawartych w Polsce umowach kredytu indeksowanego do waluty obcej, nieuczciwe warunki umowy dotyczące różnic kursowych nie mogą być zastąpione przepisami ogólnymi polskiego prawa cywilnego. Jednocześnie według Trybunału, prawo Unii Europejskiej nie stoi na przeszkodzie unieważnieniu umów dotyczących kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego. Skutkiem stwierdzenia przez Sąd, że umowa zawiera klauzule abuzywne powinno być:
- unieważnienie całej umowy kredytu – więcej na temat unieważnienia umowy znajdziecie Państwo w moim wcześniejszym wpisie pod adresem – https://skilex.com.pl/uniewaznienie-umowy-kredytu-we-frankach-szwajcarskich-czy-jest-mozliwe/
- pozostawienie Umowy w mocy, po usunięciu z niej niedozwolonych postanowień umownych, z utrzymaniem w mocy pozostałych postanowień umownych (tzw. odfrankowienie umowy).
Odfrankowienie kredytu – skutki
Wobec usunięcia z umowy niedozwolonych klauzul umownych kredyt będzie uznawany za kredyt udzielony w złotych z oprocentowaniem opartym o stawkę LIBOR (a nie WIBOR jak w przypadku klasycznych kredytów złotowych). Ponadto konsumentowi przysługuje roszczenie o zwrot nadpłaconej kwoty kredytu w związku ze stosowaniem przez bank nieuczciwych warunków umownych (w praktyce jest to ok. 1/3 dotychczas uiszczonych rat kapitałowo-odsetkowych). Dodatkowo w takim przypadku dalsza spłata kredytu powinna się odbywać na podstawie kursu, który posłużył do uruchomienia kredytu.
Odfrankowienie kredytu – czasem jedyna możliwość
W większości rozpatrywanych przeze mnie spraw w pierwszej kolejności dochodzę unieważnienia całej umowy. Podkreślenia wymaga, że decyzja odnośnie unieważnienia, czy też „odfrankowienia” umowy należy do Sądu, natomiast na zastosowanie konkretnego rozwiązania wymagana jest zgoda konsumenta. Niemniej jednak jeśli umowa kredytu pierwotnie została zawarta w walucie polskiej (bez mechanizmu indeksacji), a następnie została zmieniona aneksem na kredyt indeksowany, to będzie możliwe wyłącznie unieważnienie poszczególnych klauzul (odfrankowienie). Zdarzało się bowiem, że banki w pierwszej kolejności klientom udzielały kredyt w złotych, a następnie dochodziło do tzw. „przewalutowania” kredytu na franki szwajcarskie. W takim przypadku nie można żądać unieważnienia całej umowy kredytu w złotych, a jedynie poszczególnych postanowień z aneksu zmieniającego kredyt na waloryzowany. Ponadto również w innych przypadkach Sąd powinien rozważyć, czy unieważnienie całej umowy kredytu leży w interesie konsumenta, czy bardziej korzystne dla niego będzie unieważnienie poszczególnych klauzul z umowy.
Podkreślam, że podejmuję się pomocy prawnej osobom, które zaciągnęły kredyt we frankach szwajcarskich. Pomagam osobom fizycznym, które zawarły umowę kredytu powiązaną z kursem franka szwajcarskiego (denominowany lub indeksowany). W zależności od przypadku istnieje możliwość unieważnienia umowy, odzyskania nadpłaconych rat, ustalenia dalszej spłaty po kursie uruchomienia, zwrotu kwoty wpłaconych tytułem ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, a także wypracowania innych korzystnych rozwiązań. Więcej informacji znajdziecie Państwo pod adresem: https://skilex.com.pl/pomoc-frankowiczom/.